Panie doktorze, co to znaczy – całościowy obraz dziecka, w ujęciu medycznym oczywiście?

To już trochę truizm, ale wielu z nas chyba zauważyło, że każdy rodzaj wiedzy uległ obecnie ogromnej specjalizacji. Dotknęło to medycynę w sposób chyba najbardziej zauważalny. Dlatego odeszliśmy od starych wzorców kształcenia kładących nacisk na ogólne poznanie medycyny. Nie jest to oczywiście możliwy do powtórzenia obecnie model. Zbyt wiele się zmieniło, zbyt szeroka stała się ta dziedzina wiedzy. Jednak zwłaszcza w naszym kraju panuje swoisty kult specjalisty. Z jednej strony to dobrze, móc zasięgnąć opinii od kogoś głęboko zanurzonego w danym zagadnieniu, jednak trudno potem z opinii wielu specjalistów ulepić obraz całego człowieka. Poprzez całościowy obraz dziecka rozumiem zbiór tych wszystkich cząstkowych opinii, obserwacji zebranych i poukładanych oraz przede wszystkim przefiltrowanych ostatecznie przez pediatrę mającego zarówno czas, jak i nieco szersze spojrzenie na dziecko. Doktora  znającego otoczenie dziecka, jego pochodzenie, czy dotychczasową historię leczenia. 

Na co chorowaliśmy my, dzisiejsi rodzice 20-30 lat temu, na co najczęściej chorują dzisiaj nasze dzieci?

Wraz z upływem lat zmieniają się choroby, nawet na przestrzeni 50-70 lat jest to zauważalne. My chorowaliśmy głównie na choroby infekcyjne, wśród naszych rodziców dodatkowo obserwowaliśmy także choroby zakaźne, w tym obecnie już na rzadko występujące zakażenie wirusem polio. Gruźlica niegdyś częsta, przeszła już prawie do historii. Obecnie natomiast mamy wysyp chorób przewlekłych takich jak alergie, astma oskrzelowa, czy wady wzroku. Ogromny problem stanowią zaburzenia odżywiania, cukrzyca - kiedyś  niemal niezauważalna u dzieci, wady postawy, czy choroby nowotworowe. Rozwój medycyny paradoksalnie też zmienia rodzaj schorzeń, z którymi obecnie się spotykamy. Wady wrodzone, wcześniactwo, które niegdyś było wyrokiem, w chwili obecnej są leczone, niestety niejednokrotnie pozostawiając trwałe następstwa takiej terapii.  Na przestrzeni lat zmienił się też wzorzec urazów. 

To znaczy?

Mniej widzimy teraz na przykład ciężkich, wielonarządowych obrażeń związanych z wypadkami komunikacyjnymi. Obowiązek przewożenia dzieci w fotelikach wyraźnie zmienił ich jakość. Nawet z ciężkich wypadków dzieci zazwyczaj wychodzą z mniejszymi obrażeniami. Obserwujemy natomiast coraz więcej urazów kończyn, czy głowy związanych z szerszym dostępem do sportów związanych z szybkością. Dużo więcej dzieci jeździ na deskorolkach, hulajnogach czy nartach niż w latach minionych, stąd też częściej dochodzi do urazów. Prawdziwą zmorą są upadki z trampolin przydomowych czy quadów.

Jak na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat zmieniły się metody leczenia dzieci?

Zmieniło się niemal wszystko, poczynając od o wiele nowocześniejszych, jak i bardziej dostępnych metod diagnostycznych, kończąc na szerokim wachlarzu bardziej dopasowanego, selektywnego leczenia. Chirurgia przeszła przeogromną zmianę na przestrzeni ostatnich 30-40 lat. Wraz z rozwojem anestezjologii mogła ona wkroczyć na rejony jeszcze do niedawna niedostępne. Pojawiły się metody małoinwazyjne, rozwój elektroniki dał narzędzia pozwalające na operowanie nawet noworodków z użyciem technik wideochirurgii. Ciężkie wady wrodzone, do niedawna nieuleczalne, obecnie podlegają korekcji. Rozwój neonatologii dał szansę życia noworodkom urodzonym przedwcześnie oraz z wadami, niegdyś śmiertelnymi. Onkologia dostała zarówno narzędzia pozwalające na szybsze wykrycie, jak i bardziej dopasowane leczenie pacjentów. Nie ma chyba dziedziny medycyny, gdzie zmiana ta nie byłaby widoczna.

Jaka jest misja kliniki Nord Clinic i w jaki sposób ta misja jest realizowana?

Moim marzeniem było stworzenie w Gdańsku miejsca, które zapewniałoby dostęp do pełnej opieki pediatrycznej, poczynając od lekarzy ogólnych, poprzez specjalistów, diagnostykę, a kończąc na rehabilitacji, fizjoterapii czy opiece psychologicznej, logopedycznej lub dietetyce.

Chciałem, aby miejsce to było także unikatowe i wyjątkowe pod względem zarówno personelu, architektury, jak i położenia czy dostępu do komunikacji. O architekturę wnętrz zadbało studio ManaDesign, udało się im zaprojektować miejsce dalekie od typowego wyobrażenia przychodni medycznej. Zarówno dobór kolorów, mebli, materiałów czy innego wyposażenia ma odwrócić myśli dzieci od stresującej dla nich sytuacji - wizyty u lekarza. Patrząc na reakcję dzieci, sądzę, że udało się to osiągnąć. Chcemy dać dzieciom i ich rodzicom komfort zarówno w trudnym okresie choroby, jak i przeprowadzić bezpiecznie przez cały okres dzieciństwa. Wyjątkowość tego miejsca polega na zapewnieniu właśnie tak szerokiego wsparcia dzieciom. 

W jaki sposób w Nord Clinic dba się o zdrowie i prawidłowy rozwój najmłodszych pacjentów?

Wychodzimy z założenia, że medycyna to nie tylko gaszenie pożarów i udzielanie doraźnych porad lub leczenie dzieci przewlekle chorych. Medycyna w naszym ujęciu to także, a może głównie profilaktyka. Stosowanie odpowiednio dobranego schematu zleconych badań, czy konsultacji pozwala znacznie wcześniej wychwycić oznaki zaburzeń, a także wyprzedzić wiele niekorzystnych zdarzeń z nimi związanych. Wymaga to jednak zmiany myślenia u rodziców, którzy często nie odczuwają potrzeby udania się do lekarza bez wyraźnych objawów chorobowych u dziecka.  

Kto w Nord Clinic dba o zdrowie najmłodszych pacjentów?

To cały zgrany zespół lekarzy niemal wszystkich specjalizacji dziecięcych, jak i rehabilitanci, fizjoterapeuci, dietetycy, logopedzi oraz psycholog. W obrębie przychodni dysponujemy także specjalnie dobranymi dla dzieci urządzeniami diagnostycznymi, takimi jak USG, ECHO, EKG, czy spirometr. Mamy także do dyspozycji punkt pobrań krwi, a także gabinet zabiegowy do małej chirurgii i pokój rehabilitacyjny. Jest to praca zespołowa, staramy się także aby pacjent posiadał swojego prowadzącego lekarza, na którym spoczywa obowiązek koordynowania wszystkich tych działań. Mamy w Trójmieście naprawdę wspaniałych lekarzy, moim zadaniem było jedynie zebrać ich w jednym miejscu.  

Kiedy i w jakim celu powinniśmy zgłaszać się z dzieckiem do lekarza? 

Ogólnie możemy podzielić wszystkie wizyty na 3 typy. Do pierwszej zaliczymy badania i konsultacje profilaktyczne, mające na celu określenie stanu zdrowia dziecka,  jego rozwój oraz pozwolić na wykrycie utajnionych chorób. Tutaj zgłaszamy się do regularnych, zaplanowanych wizyt nie czekając na pojawienie się objawów chorobowych. 

Wizyta z chorym dzieckiem do drugi typ wizyt, w naszym kraju wciąż chyba jednak najczęstszych. Następstwem obu typów wizyt jest trzecia forma kontaktów z lekarzami, czyli terapia.

Czy istnieje coś takiego jak harmonogram planowych wizyt dziecka w poradni pediatrycznej?

Tak, nie jest to co prawda żaden oficjalny algorytm, ale wypracowaliśmy na podstawie zarówno doświadczeń, jak i istniejących tak zwanych bilansów dziecka swój  pełniejszy harmonogram wizyt, jak i rodzaj planowanych badań diagnostycznych. Typowa forma kontaktu zdrowego dziecka z lekarzem podczas obowiązujących bilansów jest w naszej opinii niewystarczająca i warto ją poszerzyć o dodatkowe konsultacje i badania diagnostyczne. 

 Jedną z najczęstszych dolegliwości, na które cierpią nasze dzieci są wady postawy. Skąd się one biorą?

Niektóre opracowania wskazują, że w naszym kraju aż prawie 90 proc. dzieci ma wady postawy. To zatrważające dane, pokazujące skalę problemu. Na całe szczęście poważne schorzenia występują u 1-2% dzieci. Nie ma jednej przyczyny ich powstawania, są one wynikiem zarówno trybu życia, nagminnego unikania aktywności fizycznej, braku poszanowania ergonomii zarówno wypoczynku, jak i pracy dziecka. Warto wspomnieć też o stanowiącej coraz większy problem nadwadze u dzieci. Nie pozostaje ona bez wpływu na układ kostny dziecka.

Jak w Nord Clinic leczy się wady postawy u dzieci?

W naszym odczuciu działania oświatowe połączone z aktywną rehabilitacją przynoszą najlepsze efekty. Sama terapia bez zmiany przyzwyczajeń dziecka, nie przyniesie spodziewanego rezultatu. Stąd bez współpracy rodziców, a więc uświadomienia im ich roli w tym procesie, niewiele osiągniemy. Musimy często pracować z całą rodziną, zachęcić wszystkich jej członków do aktywniejszego życia, czy zmiany przyzwyczajeń dietetycznych.

Rozwój cywilizacyjny, jakiego doświadczamy, mocno wpływa na kształtowanie się psychiki, osobowości i charakteru dziecka. Często dzieci i rodzice sobie z tym nie radzą. Czy dziecko u psychologa to dzisiaj częsty widok?

Sądzę, że problem ten był i jest obecny bez względu na czas. To co najbardziej zauważalne to jednak fakt, że obecnie zmienia się świadomość społeczna. Dzisiaj wizyta u psychologa i szukanie wsparcia nie jest już stygmatyzująca, zarówno dla rodziców, jak i dziecka. Nie wstydzimy się już przyznać, że może lepiej poszukać profesjonalnej porady czy terapii naszego dziecka, u którego podejrzewamy jakieś dysfunkcje psychologiczne. Takie spotkanie potrafi wiele zmienić, a problemy, które wydają się zbyt trudne do przezwyciężenia w obrębie rodziny, przy pomocy psychologa znajdują  często rozwiązanie. 

Centrum Pediatrii Nord Clinic – Gdańsk, ul. Norwida 3/U2. Tel.: 733 22 77 88, 

www.nordclinic.pl