Co pewien czas w Polsce odżywają dyskusje o oświacie publicznej i niepublicznej. Systemowej i tej, która jest uzupełnieniem systemu. Niedawno słuchałem w radiu Tok FM dyskusji prowadzonej przez red. Jacka Żakowskiego podczas której padały nawet sugestie likwidacji edukacji niepublicznej i wprowadzenia jednolitego systemu nauczania prowadzonego, nadzorowanego i finansowanego przez państwo. Zwolennicy tego typu rozwiązania posługują się często jedynie przykładami z zakresu szkolnictwa wyższego, gdzie systematycznie wybuchają afery jak przykładowo w Collegium Humanum – Szkole Głównej Menedżerskiej w Warszawie lub wskazywane są Prywatne Uczelnie Wyższe z Wydziałami Lekarskimi bez prosektorium oraz zaplecza medycznego, laboratoryjnego i szpitalnego. Niestety faktem jest istnienie wielu takich szkół nastawionych na zysk i „produkowanie” dyplomów bez oglądania się na społeczne skutki tego typu działań. Zastanawiająca jest tylko ministerialna niemoc w weryfikacji tego typu placówek edukacyjnych.
Tymczasem pierwszy raz w historii polscy uczniowie wygrali drużynową rywalizację podczas corocznej Międzynarodowej Olimpiady Ekonomicznej w Grecji. Jednocześnie zdobyli trzy srebrne oraz dwa złote medale indywidualne, które przywieźli ze sobą reprezentanci naszego kraju. Wrześniową Olimpiadę Wiedzy Ekonomicznej dla uczniów klas średnich z 33 krajów z całego świata zdominowali Polacy. Radosław Ślusarczyk - koordynator polskiej reprezentacji z ramienia Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego tak skomentował ten sukces: „To dla nas wspaniały czas i jestem dumny z każdego naszego reprezentanta. Cały nasz skład sięgnął po medale, które smakują wyśmienicie. Niezależnie czy mówimy o złotych medalistach, czy o srebrnych to jestem pod wrażeniem nie tylko wiedzy naszych uczniów, ale i tego, że potrafili utrzymać wysoki poziom koncentracji w stresujących momentach”. A medal w tych zawodach zdobyła między innymi Patrycja Smentoch z Akademii Dobrej Edukacji im. Macieja Płażyńskiego w Gdańsku, będącej niepublicznym zespołem szkół, założonym z inicjatywy byłej Minister Edukacji Katarzyny Hall. Sukces jest z pewnością również zasługą wyjątkowego zespołu nauczycieli i mentorów dbających o rozwój edukacyjny i emocjonalny uczniów, którzy kształtują jednocześnie swoje kompetencje przyszłości w tej wyjątkowej szkole.
Warto również przypomnieć, że w polskiej przestrzeni oświatowej jest bardzo twórcze i wartościowe zjawisko jakim są szkoły publiczne prowadzone przez inne podmioty niż Samorządy. Taką jedyną w swoim rodzaju, nowoczesną szkołą średnią, świętującą w tym roku szkolnym swoje pięciolecie istnienia, jest Uniwersyteckie Liceum Ogólnokształcące z oddziałami dwujęzycznymi im. Pawła Adamowicza w Gdańsku. Z inicjatywy Rektora Uniwersytetu Gdańskiego prof. Piotra Stepnowskiego jest to jedyna w Polsce szkoła średnia posiadająca tak szerokie wsparcie uczelni patronackich zrzeszonych w Związku Uczelni im. Daniela Fahrenheita czyli Uniwersytetu Gdańskiego, Politechniki Gdańskiej i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oraz uczelni artystycznej, czyli Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Organem prowadzącym jest Fundacja Pozytywne Inicjatywy. Ten szeroki patronat daje uczniom możliwość bezpośredniego i realnego kontaktu z nauczycielami akademickimi, w tym uczęszczania na wykłady, ćwiczenia i różne wydarzenia. Ponadto realizowane są formy nauczania opartego na indywidualnej relacji osób prowadzących z uczniami o szczególnych zdolnościach bądź zainteresowaniach. Szczególnie ważna jest także obecność nauczycieli akademickich w gronie rady pedagogicznej szkoły i prowadzenie przez nich planowych lekcji. Wszystkie te działania koordynuje powołana przez Rektora UG Rada Programowa. Nagrodą jest fakt, że absolwenci szkoły w stu procentach zdają maturę, mając wyniki uprawniające do podejmowania nauki na wybranych uczelniach. Warto podkreślić, że szkoła ta jest jednocześnie miejscem przyjaznym uczniom i rodzicom poprzez relacje oparte na tolerancji i dialogu bez względu na przekonania oraz różnice światopoglądowe. Dodatkowo Uniwersyteckie Liceum Ogólnokształcące realizuje swoją społeczną odpowiedzialność podejmując się organizacji konkursów otwartych dla uczniów szkół podstawowych, zachęcając ich do aktywności wykraczającej poza obowiązkowy zakres programowy szkoły.
Nowoczesność edukacji to nie tylko odważny pomysł współpracy wielu odrębnych podmiotów, ale praktyczna umiejętność ich współdziałania na rzecz uczniów. Umiejętność bowiem pracy zespołowej i zdolność budowania porozumień instytucjonalnych to wciąż wyzwanie w polskiej, szkolnej rzeczywistości. Przyszłość polskiej szkoły to umiejętność łączenia potencjałów i szybka odpowiedź na potrzeby jakie każdego dnia stawia przed nami rzeczywistość, rynek pracy i społeczeństwo.
Zawsze w końcowym efekcie procesu kształcenia najważniejszy jest poziom przygotowania ucznia lub studenta do życia w społeczeństwie otwartym i stale zmieniającym się świecie. Musimy pozwolić na różne formy funkcjonowania placówek edukacyjnych w ramach systemu opartego na jakości i efektywności kształcenia.