Zmienność, niepewność, złożoność, niejednoznaczność. Oto jedne ze składowych cech rynku w kraju przyfrontowym, którym stała się Polska. To jednak nie przekreśla perspektyw dla długoterminowych inwestycji. Istnieją narzędzia, dzięki którym możemy rozwiać obawy i rozterki związane z prowadzeniem biznesu w takiej sytuacji – mówi Gedymin Radziszewski, doradca biznesowy, specjalista od zastosowania wywiadu gospodarczego w kontekście biznesowym z ponad dwudziestoletnim stażem.
W żadnej z wcześniejszych dekad po 1990 roku przyszłość dla przedsiębiorców-inwestorów nie była taką niewiadomą, jak po napaści Rosji na Ukrainę; ani atak z 11 września, ani wszystkie pustynne burze
czy tarcze, ani nawet kryzys w 2008 roku nie spowodowały, że – przykładowo – biedna Nigeria musiała wstrzymać ruch lotniczy z braku benzyny.
- A na naszym podwórku borykamy się z przerwanym łańcuchem dostaw surowców i już nawet żywności, deprecjacją złotego, wyższymi ratami kredytów i najwyższą od 21 lat inflacją.
W dodatku najnowsze szacunki niemal podwoiły prognozę inflacji oraz o jedną trzecią zmniejszyły wzrost PKB w bieżącym roku. To nie jest czarnowidztwo tylko bezwzględne realia. Czas zdać sobie sprawę, że żyjemy i zarabiamy w kraju przyfrontowym.
Zatem, cytując klasyka: „Jak żyć, panie Premierze”?
- W tej sytuacji nie ma nic gorszego niż panika, załamywanie rąk i uwalnienie histerycznych emocji. Potrzebna jest chłodna głowa, oparcie się na wiedzy zamiast na masowych opiniach, cierpliwość
i świadomość, że istnieją wypracowane oraz sprawdzone strategie przetrwania, bo w końcu ekonomii nie wynaleziono wczoraj.
Powiało nadzieją. A konkretnie…
- Potraktujmy obecną rzeczywistości modelem VUCA, co w skrócie możemy określić, jako „model nieprzewidywalnych zmian”. VUCA to akronim zaadoptowany przez uczelnię wojskową US Army War College do opisu dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości. Jest ona zmienna, niepewna, złożona i niejednoznaczna. Żołnierze muszą planować długofalowo, jednak nie są w stanie wszystkiego przewidzieć. Istotne jest więc, by wypracowali umiejętność właściwej oceny bieżącej sytuacji, a także reagowania na nią. VUCA przeniknęła z wojska do świata biznesu niczym wynaleziony przez armię GPS. I podobnie ułatwia odnalezienie właściwej drogi w nieznanym terenie. Thomas Friedman, felietonista „The New York Timesa” zauważył, że przedsiębiorstwa odnoszące sukces potrafią się dostosować do ciągle zachodzących zmian i wykorzystywać możliwości technologiczne pojawiające się na ich drodze. Dodajmy, że nie tylko technologiczne, ale także analityczne.
Rozszyfrujmy ten akronim.
VUCA to: volatility, uncertainty, complexity, ambiguity; a więc: zmienność, niepewność, złożoność i niejednoznaczność. Znaczenie oraz składniki każdej z tych kategorii można szczegółowo opisać. Z nich wszystkich wyłania się wizja świata, który ciągle się zmienia. Jego organizacje mierzą się z niepewnymi i złożonymi warunkami w niejednoznacznym środowisku. Dlatego należy wdrożyć stosowne do sytuacji procedury, które umożliwią podejmowanie optymalnych decyzji biznesowych. Na każdy z elementów VUCA jest metoda-antidotum, czyli zestaw zasad i wytycznych, których warto przestrzegać podczas tworzenia lub modyfikacji swoich planów strategicznych.
Postawmy się w sytuacji przedsiębiorcy z dowolnego sektora, który nigdy nie słyszał
o VUCA. Rzeczywistość z dnia na dzień staje się bardziej niepewna, a on potrzebuje prostej informacji, by opanować nerwy. Co Pan najpierw zaleca?
- Zdrowy rozsądek, oparty na krytycznej, sceptycznej a nawet cynicznej podstawie człowieka, jako podstawowy aksjomat. W złożonej rzeczywistości zdecydowanie najlepiej sprawdzają się rozwiązania proste, oparte na takowym i wiedzy uzyskanej dzięki analitycznym narzędziom. Jednymi z najskuteczniejszych są te ze sfery wywiadu gospodarczego. Chodzi o to, by pokazać, jak najlepiej adaptować się do czynników zewnętrznych i być przygotowanym na coraz to nowe okoliczności. Dotyczy to wszelkich rodzajów inwestycji długoterminowych i nie tylko.
A gdy już zdrowy rozsądek uspokoi emocje, to co dalej?
- Opisany w skrócie model VUCA wraz z dobranymi narzędziami analitycznymi umożliwi zbudowanie długoterminowej strategii w tych czasach niepewności. Nie zapominajmy przy tym, że nie jest to złota różdżka czyniąca cuda. Potrzeba również siły, elastyczności i inteligencji samego przedsiębiorcy-inwestora. „Dobre inwestycje opierają się na zdrowym rozsądku. Zadziwiające jest, jak mało ludzi kieruje się zdrowym rozsądkiem. Jak wiele osób patrzy na dokładnie te same scenariusze i dokładnie te same fakty, ale nie widzi, co się dzieje” - powiedział Jim Rogers, jeden z najskuteczniejszych inwestorów z Wall Street w drugiej połowie XX. Podążajmy własną drogą, wspomagając się ekspertami, a nie potoczną ekonomią opartą na powszechnych, sterowych przez masowe media, przekonaniach.
_____________________________________
Zachęcamy do wysłuchania autorskiego podcastu konsultanta biznesowego, trenera i coatcha Gedymina Radziszewskiego:
https://open.spotify.com/show/36T2wt5bRpW2h12GHkNPfN?si=fd66403283404dbb
________________________________________
GEDYMIN RADZISZEWSKI Doradca biznesowy z ponad 20 letnim doświadczeniem w wywiadzie gospodarczym stosowanym w kontekście biznesowym. Klientom pomaga chronić kapitał (poprzez tworzenie systemów antydostępowych) i akumulować go (poprzez kreowanie skutecznych strategii ekspansji rynkowej). Certyfikowany absolwent Academy of Competitive Intelligence. Prywatny inwestor, wykładowca Uniwersytetu Nauk Społecznych i Humanistycznych SWPS. Przewodniczy polskiemu oddziałowi Strategic & Competitive Intelligence Professionals, skupiającemu analityków wywiadu.
