Jeszcze przez kilka dni, do 31 marca, można odwiedzić wystawę "Kobiety na akademiach" w Zbrojowni Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Wystawa zwraca uwagę na obecność kobiet na Akademiach Sztuk Pięknych oraz zadaje pytanie, co ich działalność zmieniła w tych uczelniach.

Impulsem do realizacji wystawy były obchodzone ostatnio rocznice związane z przyjęciem pierwszych studentek na akademie. Od ponad 100 lat kobiety mogą legalnie studiować w tych instytucjach i są pełnoprawnymi członkiniami społeczności akademickiej. Wcześniej albo nie dopuszczano ich do studiowania na większości Akademii Sztuk Pięknych w obawie przed „obniżeniem prestiżu” uczelni, lub dostęp ten był obwarowany wieloma ograniczeniami. Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie przyjęła pierwsze studentki w roku 1918. Drogę przetarła im determinacja Zofii Baltarowicz-Dzielińskiej, która wywalczyła indeks rok wcześniej. Akademia Sztuk Pięknych w Wiedniu otwarła drzwi dla kobiet w 1921 roku. Na początku XX wieku Pruska Akademia Sztuk Pięknych w Berlinie wciąż była zamknięta dla kobiet, mimo listów i apelów podpisywanych przez znakomite artystki, w tym Käthe Kollwitz. Jeszcze później pojawiły się na akademiach pierwsze wykładowczynie. O ile studentki obecnie stanowią większość osób studiujących, w kadrze akademickiej proporcje te ulegają odwróceniu, co ma przyczyny w różnych czynnikach społeczno-kulturowych. Wyższe szkolnictwo artystyczne to oczywiście nie tylko Akademie Sztuk Pięknych, jednak wciąż ze względu na europejską tradycję, z której się wywodzą, postrzegane są jako uczelnie o szczególnej randze.

Wystawa towarzyszy konferencji o tym samym tytule, mającej na celu refleksję nad tym jak na przestrzeni dekad zmieniała się rola i pozycja kobiet w akademickim środowisku sztuki. Wystawa jest także prezentacją prac artystek i wykładowczyń różnych pokoleń. Jej założeniem jest pokazanie różnorodności postaw artystycznych i społecznych kobiet pracujących na akademiach, poruszanych przez nie problemów, ale też ich refleksji na temat „Akademii Sztuk Pięknych” jako instytucji, metod i celów kształcenia.

Prezentowane będą nie tylko prace wykładowczyń, studentek i absolwentek, ale także projekty/dokumentacja projektów realizowanych ze student(k)ami oraz materiały archiwalne.. Pokazane zostaną również prace, które podejmują temat instytucjonalności akademii i panującej w niej praw. Wystawa jest projektem artystyczno-badawczym i wstępem do pogłębionych studiów nad tematem oraz organizowania w przyszłości kolejnych wydarzeń związanych z tym zagadnieniem.

Konferencja i wystawa ma również na celu budowanie kontaktów i wymianę doświadczeń między artystkami wykładowczyniami w Polsce i za granicą.

Anka Leśniak