Gentryfikacja terenów przyportowych

100 lat temu dynamiczny rozwój Gdyni napędzał nowopowstały port. Powstawały wówczas nowe miejsca pracy, przybyło mieszkańców i zabudowań. Jednocześnie port zajął część terenów pierwotnie przeznaczonych na zabudowę miejską, a nawet zdławił w zarodku chwilowy plan z lat 30., zakładający stworzenie tu kurortu. Jednak od lat 70. znaczenie portu i jego aktywność sukcesywnie spadały, co zaczęło rodzić nowe koncepcje zagospodarowania atrakcyjnego terenu na styku z miastem. Już w latach 90. pojawiały się pierwsze wizje przywracające świetność temu miejscu, ale w kontekście turystycznym i usługowym.

- Obecne oblicze terenów gdyńskiego śródmieścia, kojarzonych dotąd z szeroką działalnością portu czy spółki Dalmor S.A, nie jest wcale zaskakujące – uważa Michał Miegoń, lokalny przewodnik i kierownik Działu Komunikacji i Promocji Muzeum Miasta Gdyni.

Jego zdaniem to kolejny etap naturalnej ewolucji związanej z rozwojem miasta.

- Na jednym z rysunków z międzywojennej prasy przedstawiano wybrzeże przy centrum miasta pełne wieżowców, niczym w Ameryce – mówi Michał Miegoń. – Na ówczesnych mieszkankach i mieszkańcach wielkie wrażenie robiły kilkukondygnacyjne budynki, stojące w miejscu dawnej plaży, przy ul. Nadbrzeżnej (obecnie ul. Waszyngtona), tak jak współcześnie wrażenie robi waterfront z Sea Towers. Stojący pomiędzy nowymi budynkami ponadstuletni Krzyż Rybacki im. Tadeusza Wendy, który był świadkiem samych początków budowy Tymczasowego Portu Wojennego w Gdyni i Schroniska dla Rybaków, jest świadkiem tych przemian i świadectwem pędu w ewolucji nadmorskiego letniska w nowoczesne miasto. Ten pęd wciąż jest w Gdyni obecny i tworzy zupełnie nowe strefy urbanistyczne, które można odbierać na dwa sposoby. Z jednej strony budzą one niepokój, związany z dużą liczbą mieszkań, potencjalnie na wynajem, zjawiskiem z którym branża deweloperska również stara się walczyć. Z drugiej strony, uświadamiając sobie rys historyczny młodego miasta oraz oryginalne plany wielkiej Gdyni, możemy zauważyć, że wiele z ówczesnych założeń jest realizowanych współcześnie. I nawet jeśli są modyfikowane - to jest to ciągłość rozwoju miasta.

Gotowy drugi etap Gdynia Waterfront

Jedną z pierwszych nowych inwestycji, które powstały w ścisłym centrum miasta, na styku śródmieścia i nabrzeża, jest Gdynia Waterfront. W 2015 roku ukończono jej pierwszy etap, obejmujący dwa budynki biurowo-hotelowe o powierzchni 21,6 tys. mkw. przy Basenie Prezydenta, które dziś mieszczą siedzibę banku oraz hotel Courtyard by Marriott. Inwestor nie zwalnia jednak tempa, w listopadzie tego roku, przy ul. Hryniewickiego i Waszyngtona, otwarcia doczekał się drugi etap kompleksu: cztery budynki biurowo-mieszkalne z podziemnymi garażami i lokalami usługowymi. Ciekawym elementem pomiędzy zabudową jest centralny zielony pasaż, tworzący przestrzeń do spacerów i wypoczynku.

- Gdynia Waterfront to nie tylko inwestycja w nowoczesną architekturę, ale także w przyszłość miasta. Rewitalizacja nabrzeża Gdyni zmienia krajobraz miejsca i otwiera nowe możliwości rozwoju – zarówno dla mieszkańców, turystów, jak i dla biznesu. Po zakończeniu całego projektu Waterfront stanie się centrum życia społecznego, oferując przestrzeń do życia, pracy, spotkań i aktywności kulturalnych. Powstanie tu nowe serce Gdyni – twierdzi Roger Andersson, dyrektor zarządzający Vastint Poland.

To jeszcze nie koniec wielkich zmian, które na tym terenie planuje inwestor. W ostatnim etapie projektu powstaną dwa hotele z zapleczem konferencyjnym i strefą spa, a także restauracje, wielosalowe kino oraz pawilon kulturalny z galerią sztuki. Dostępne deptaki, skwery i centralny plac mają uczynić z kompleksu tętniące życiem centrum miasta, przyciągające zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Hotel, apartamenty na wynajem, jazzowy klub

Nieco dalej, przy skwerze Kościuszki, w jednej z najbardziej prestiżowych i popularnych nie tylko wśród turystów części Gdyni, powstaje kompleks Waterhall, składający się z kilku części. Pierwsza z nich to pięciogwiazdkowy Hotel Mövenpick Waterhall Gdynia, zarządzany przez markę Accor, a oferujący m.in. 175 pokoi, sky bar z tarasem widokowym, podziemny jazz club, strefę SPA oraz zaplecze konferencyjno-eventowe dla około 300 osób. Tuż obok inwestor wybuduje też aparthotel z 56 apartamentami, a także - w kolejnym budynku - 75 apartamentów z przeznaczeniem na tzw. „drugi dom” lub najem krótkoterminowy. W zlokalizowanych na parterach lokalach znajdą się kawiarnie, butiki i restauracje.

Cały kompleks będzie sąsiadował z mariną jachtową, Akwarium Gdyńskim, plażą oraz rozległym parkiem, który powstanie w ramach współpracy inwestora, firmy Affiliate Project (powiązanej z Allenort Capital) z miastem.  To nie jedyne wyróżniki tej inwestycji.

- Twórca Water Hall, dr Grzegorz Goryszewski, postanowił stworzyć coś, czego na polskim rynku hoteli i apartamentów nie ma: luksusowy kompleks klubowy, pozwalający korzystać z połączenia eleganckiej infrastruktury hotelowej i prywatnej rezydencji – tłumaczy Monika Kalman, kierowniczka biura sprzedaży.

- Mamy nadzieję, że obszerny dwupoziomowy parking podziemny w znacznym stopniu uporządkuje sytuację parkingową w okolicy, a klub jazzowy i sky bar na stałe wpiszą się w pamięć klientów jako atrakcje Gdyni. W ramach współpracy z miastem będziemy również chcieli uporządkować okolice i odtworzyć założenie parkowe, zaprojektowane przez założycieli miasta już w 1926 roku, budując tzw. Forum Gdyńskie. Wszystkie te prace wykonywane są pod wnikliwym okiem miasta i konserwatora zabytków – dodaje Monika Kalman.

Gratka dla żeglarzy

Nową infrastrukturę na terenie Morskiego Śródmieścia Gdyni mają zyskać też żeglarze. Przy Molo Południowym, tuż obok portu jachtowego, planowana jest Nova Marina Gdynia: centrum żeglarskie kontynuujące rozwój tego sportu i morskie tradycje miasta. Projekt realizowany jest w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego między deweloperem Ghelamco i Polskim Związkiem Żeglarskim. Ten ostatni długo poszukiwał odpowiedniego kompana do urzeczywistnienia planów.

Co powstanie? Budynek liczący ok. 20 tys. mkw. powierzchni użytkowej, sięgający w najwyższej części – pięciu kondygnacji. W obiekcie będą mieścić się siedziby gdyńskich klubów i PZŻ wzbogacone o rozbudowaną infrastrukturą dla żeglarzy, w tym lokale z widokiem na port i marinę. Znajdą się tu także hangary do przechowywania jachtów oraz podziemny garaż. Prace projektowe prowadzone były w ścisłej współpracy z konserwatorem zabytków i miastem. Wszystko po to, żeby jak najlepiej wpisać obiektu w modernistyczną architekturę Gdyni.

– Gdynia to miasto, gdzie na każdym kroku można odczuć ideę jej twórców, modernistycznych architektów i urbanistów – ich optymistyczną wiarę w jutro, fascynację nowoczesnością, czytelnością form i funkcjonalnością – mówi Jarosław Zagórski, dyrektor zarządzający Ghelamco Poland. - Ale można także zauważyć ich zamiłowanie do światła, przestrzeni, morza i zieleni. Nasz projekt czerpie z tych wartości i płynnie wpisuje się w kontekst Pirsu Południowego, nawiązuje do ikonicznych budynków Gdyni lat 30. ubiegłego stulecia.

W ramach tego projektu kluby żeglarskie otrzymają powierzchnie na cele statutowe i komercyjne, a deweloper zarobi na sprzedaży powierzchni komercyjnych – w planach jest budowa 247 lokali z widokiem na port lub marinę.

Według zapowiedzi byłego już prezydenta Gdyni Wojciecha Szczurka w gdyńskiej marinie do 2027 roku powstanie także nowy budynek bosmanatu. Zaplanowano część z przeznaczeniem dla żeglarzy, magazyn sprzętu ratowniczego oraz zaplecze szkoleniowe. Inwestycja miałaby zostać sfinansowana przez Ministerstwo Sportu i Turystyki, Urząd Marszałkowski oraz Gdynię.

Nowe życie terenów po Dalmorze

Na kolejne zmiany czeka też otoczone z trzech stron wodą Molo Rybackie, czyli teren po przedsiębiorstwie połowowym Dalmor. Polski Holding Nieruchomości zbuduje w tym miejscu osiem budynków mieszkalnych z lokalami usługowymi. Będzie to kontynuacja wcześniejszej (oddanej w 2020 r.) inwestycji tego dewelopera – kompleksu mieszkalnego z nowoczesną przystanią jachtową – Yacht Park I. Powstało wówczas sześć pięciokondygnacyjnych budynków mieszkaniowych, liczących 135 apartamentów, z usługami na parterze. W ramach Yacht Park II przybędzie 131 mieszkań z widokiem na wodę, wybudowane zostaną też kolejne lokale usługowe. Całość dopełnią publiczne tereny zielone z miejscami  wypoczynku.

- Chcemy, aby druga część tej inwestycji była wartościową kontynuacją – zapewnia Piotr Gołaszewski, rzecznik prasowy Polskiego Holdingu Nieruchomości. Rozpoczęcie budowy planowane jest w 2025 roku.

Kawałek miasta bez stałych mieszkańców?

Choć miasto zyska nowe budynki, mieszkańcy Gdyni nie kryją obaw, czy nowe inwestycje nie wypełnią się głównie tymczasowymi domami, zamieszkanymi w sezonie, a pustymi poza nim. Od tego czy powstaną udane przestrzenie publiczne zależy, czy koniec końców będzie tętniło tu miejskie życie.

- Perspektywa gentryfikacji tego terenu nie jest niczym nietypowym – stwierdza Łukasz Pancewicz. - Już dzisiaj średnie ceny nieruchomości w Śródmieściu Gdyni są wysokie, przekraczają średni poziom cen w Trójmieście i kwalifikują nieruchomości budowane w tym obszarze jako luksusowe. O tym, czy obszar zamieni się w enklawę, zadecydują głównie kupujący. Część z mieszkań może zostać wykupiona jako mieszkania, część jako luksusowa ‘Pied-à-terre’, nie można jednak wykluczyć także zakupów części mieszkań z myślą o najmie bądź inwestycyjnie. Scenariusz ten zrealizował się już w Yacht Park Marina, gdzie funkcjonuje najem krótkoterminowy. Ceny wskazują, że jest to atrakcja dla majętnych turystów. Zakup inwestycyjny, jako bezpieczna lokata kapitału, jest gorszym scenariuszem z perspektywy funkcjonowania przestrzeni miejskiej, generuje często bowiem problem pustostanów. Przed tworzeniem enklawy Waterfront Gdyni częściowo chronią ogólnodostępne przestrzenie publiczne. W przeciwieństwie do wielu osiedli luksusowych, gdyńskie zespoły apartamentowców stoją w przestrzeni miejskiej i nie są grodzone, część inwestycji, jak projekt Vastint, jest wykonywana z wizualnym umiarem i mocno wpisuje się w typologię gdyńskiej kamienicy.