O operacjach plastycznych możemy przeczytać już w źródłach starożytnego Egiptu, a więc 2500-3000 lat przed naszą erą. Jeden z najstarszych znanych hinduskich lekarzy Sushrut Samhit, już w VI wieku p.n.e przeprowadzał rekonstrukcje nosów u pacjentów. Niektóre opisane przez Niego techniki i narzędzia operacyjne są wykorzystywane po dzień dzisiejszy. Na temat chirurgii plastycznej rozmawiamy z jej specjalistą – dr Karoliną Kondej.
Czym jest chirurgia plastyczna?
Chirurgia plastyczna jest kojarzona głównie z chirurgią estetyczną, natomiast „estetyka” stanowi zaledwie 10-15% całej chirurgii plastycznej. Pozostała część to chirurgia rekonstrukcyjna, naprawcza, odtwórcza i transplantacyjna, która zajmuje się wieloma zagadnieniami: wadami wrodzonymi, pourazowymi, nowotworami, leczeniem odleżyn, oparzeniami. To olbrzymi zakres. Na przełomie XIX i XX w. została nazwana chirurgią plastyczną, ponieważ przypomina działanie artysty, plastyka, rzeźbiarza.
Jaka jest różnica między chirurgią plastyczną, a medycyną estetyczną?
Chirurgia plastyczna to jedna z dziedzin medycyny, chirurgii, która jest ściśle określona prawnymi ramami. Chirurdzy posługują się nożem, przecinają ciało i jego tkanki - żeby je uzdrowić, albo poprawić. Natomiast medycyna estetyczna to zbiór procedur inwazyjnych mających na celu spowolnić proces starzenia lub zniwelować jego pierwsze objawy. Zabiegi te nie są w żaden sposób alternatywnym leczeniem dla zabiegów chirurgii plastycznej.
Które zabiegi chirurgii plastycznej są płatne?
Z reguły w oddziałach, lub klinikach chirurgii plastycznej w ramach świadczeń gwarantowanych przez NFZ wykonuje się głównie zabiegi, które przywracają i naprawiają funkcję uszkodzonych narządów. Rekonstrukcje powiek, by zachować wzrok, operacje podniebienia by można było mówić, operacje rąk, by można było chwycić kubek, widelec, czy zapiąć guziki ubrania. Zaś chirurgia estetyczna, która jest częścią plastycznej, nie jest refundowana, zabiegi są przeprowadzane w prywatnym sektorze.
W Gdańsku, w Klinice Chirurgii Plastycznej UCK GUMed, która jest jedynym takim ośrodkiem nie tylko w województwie pomorskim, ale także w województwach ościennych, w której mam przyjemność pracować - leczymy pacjentów w różnym wieku, niemowlaki i 100-latków. Zajmujemy się m.in. leczeniem wad rozwojowych ze szczególnym uwzględnieniem rozszczepów wargi i podniebienia u dzieci, leczeniem chirurgicznym nowotworów, operacjami naprawczymi zniekształceń i ubytków ciała po urazach i zabiegach onkologicznych, rekonstrukcjami piersi.
Co wyróżnia chirurgię plastyczną od innych specjalności?
Przede wszystkim nie ma rutynowych zabiegów, jak np. przy usuwaniu wyrostka, gdy zwykle cięcie przeprowadza się tak samo. Wiele zależy od tego, ile lat ma operowana osoba, w jakim stanie jest jej skóra, jak się układa. Zawsze planujemy zabieg, mierzymy i rysujemy flamastrem na skórze pacjenta, jak będzie przebiegać operacja. Chirurdzy plastycy przykładają ogromną wagę, nie tylko do głównego celu leczenia, jakim może być np. wycięcie i pozbycie się nowotworu, ale myślą także o wyniku końcowym i o bliźnie, która ma nie zwracać na siebie uwagi i nie piętnować pacjenta.
Jak zostać chirurgiem plastycznym?
W Polsce czynnych zawodowo jest zaledwie ok. 200 specjalistów chirurgii plastycznej. Droga do upragnionej specjalizacji jest trudna, ale do pokonania. Pierwszy problem to ograniczona liczba ośrodków szkoleniowych i limity miejsc szkoleniowych. W ciągu roku specjalizacje otwiera nie więcej niż 5-10 lekarzy w całej Polsce. Są dwie ścieżki specjalizacji, jedna 6 letnia dla lekarzy zaraz po studniach. O przyjęciu na specjalizacje decyduje konkurs rozstrzygany na podstawie oceny uzyskanej z Lekarskiego Egzaminu Końcowego i proszę mi uwierzyć, poprzeczka jest ustawiona wysoko. Druga jest przeznaczona dla lekarzy posiadających już specjalizacje z chirurgii ogólnej lub dziecięcej i wówczas trwa 4 lata. Specjalizacja kończy się Państwowym Egzaminem Specjalistycznym.
Dr Kondej Chirurgia Plastyczna
Gdańsk, ul. Obrońców Wybrzeża 7, tel. 570 370 070
