110 tys. m kw. – tyle wynosi powierzchnia budowanych dzisiaj w Trójmieście nowych biurowców. Do końca roku do użytku ma zostać oddane 75 tys. m. I choć biurowym sercem Trójmiasta niezmiennie jest gdańska Oliwa to najwięcej inwestycji powstaje na terenie Młodego Miasta. 

- Według mojej opinii przyszłość należeć będzie do Młodego Miasta i to będzie w najbliższych latach wiodący projekt w Gdańsku, a tym samym najgorętszy teren inwestycyjny Trójmiasta – ocenia Karol Grejbus, szef Działu Reprezentacji Najemców z Knight Frank. - Na tym wyjątkowym obszarze w najbliższych latach mieszkania, lokale usługowe i powierzchnie biurowe zrealizują m.in. Euro Styl, Torus, Cavatina, Alides czy YIT. Powstanie Młodego Miasta jest ściśle związane z planem przywrócenia do życia dawnych terenów stoczniowych gdzie już niedługo powstawać będą kolejne inwestycje o charakterze miastotwórczym.

- Z naszej prognozy wynika, że trójmiejski rynek biurowy będzie się nadal dynamicznie rozwijał w kolejnych latach. W 2022 i 2023 szczególna dynamikę inwestycyjną będziemy widzieli na Młodym Mieście w Gdańsku. To ta dzielnica będzie najbardziej rozwijająca się częścią metropolii – potwierdza Błażej Kucharski, dyrektor regionalny w Colliers.

Młode Miasto w budowie

Młode Miasto to potoczna nazwa dla postoczniowych terenów zlokalizowanych wzdłuż Martwej Wisły, aż po Motławę. Jedną z dwóch największych inwestycji jest Palio Office Park, który powstaje przy ul. Jana z Kolna i Marynarki Polskiej. Składać się będzie z 8 budynków o łącznej powierzchni biurowej 88,6 tys. m kw., 3,2 tys. m powierzchni usługowych, 3 tys. m terenów zielonych i 1,3 tys. miejsc parkingowych. Inwestorem jest holding Cavatina, który podkreśla, że odtworzony zostanie niemal kilometrowy odcinek ul. Malarzy, a stojące wzdłuż niej budynki nawiązywać będą do historii tego miejsca. Ich wygląd uzgadniany jest z konserwatorem zabytków. 

W lutym do użytku został oddany pierwszy biurowiec – Palio A o powierzchni 16,5 tys. m, który został skomercjalizowany już w 36%. Najemcy to m.in. firmy z branż energetycznych, medycznych i doradczych. Trwa już budowa Palio B, a starty kolejnych biurowców zaplanowano w kolejnych kwartałach tego i przyszłego roku.

Podobnej wielkości ma być kompleks Centrala budowany przez Inopa S.A. przy ul. Marynarki Polskiej. Jego powierzchnia ma wynosić 91 tys. m kw. Udało się już zmodernizować budynek C200 (17,6 tys. m) a obecnie trwa budowa C300 (14 tys. m). Obiekt jest w stanie surowym, a we wrześniu ma rozpocząć się budowa elewacji. 

- Prowadzimy rozmowy z potencjonalnymi najemcami, zarówno takimi, którzy rozwijają swoje biuro w ramach kompleksu lub też planują relokację, ale także z nowymi podmiotami – mówi Luiza Gruntkowska, prezes zarządu Inopa S.A. - Głównym odbiorcą naszej oferty są firmy z branży IT, projektowej oraz SSC/ BPO. Na tę chwilę, z uwagi na zaawansowanie rozmów, nie możemy ujawniać nazw firm.

W pobliżu Europejskiego Centrum Solidarności i historycznej sali BHP powstaje kompleks Doki. Część biurową pod nazwą Doki Office realizuje Torus, a mieszkaniową i usługową inna trójmiejska firma - Euro Styl. Zaplanowano 2 biurowce o łącznej powierzchni 38 tys. m kw.. Pierwszy z nich będzie mieć 5 kondygnacji nadziemnych, a drugi 7, z kaskadowo rosnącą wysokością.

W odległości kilkuset metrów od Doki działkę posiada Echo Investment, które w 2017 roku ogłosiło, że wybuduje dwa biurowce przy ul. Nowomiejskiej. Pierwszy z budynków miał mieć 14,3 tys. m, a drugi 15,8. W 2019 roku w mediach pojawiła się informacja, że do końca roku ruszy budowa pierwszego z nich. Aktualnie nie wiadomo jednak czy faktycznie znajdą się tam biurowce, czy też budynek mieszkalno – usługowy.

- Trwają analizy co do funkcji obiektu, który powstanie na tym terenie. Intencją Echo Investment jest dopasowanie projektu pod potrzeby miasta i obecne warunki rynkowe – wyjaśnia Wernika Ukleja, rzecznik prasowy Echo Investment S.A.

Oliwa stale na pierwszym miejscu

Choć pod kątem liczby inwestycji na prowadzenie wychodzi obecnie Młode Miasto to zdecydowanym liderem dalej pozostaje Oliwa. Co więcej – biorąc pod uwagę istniejący już tam potencjał i to, że działający na jej terenie inwestorzy nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa istnieją wszelkie przesłanki, że zachowa palmę pierwszeństwa na wiele kolejnych lat.

Głównie z powodu Olivia Business Centre, największego kompleksu biurowego w Polsce, który wciąż się rozwija. Aktualnie posiada 175 tys. m kw. powierzchni, ale docelowo ma osiągnąć poziom 230 tys., dzięki czemu ma zagwarantowaną pozycję lidera. Niedawno ukończono budowę Olivia Prime, a obecnie trwa projektowanie kolejnego, nieco mniejszego położonego przy al. Grunwaldzkiej. 

- Jak zwykle, wypełniając istniejące budynki biurowe, w tym niedawno ukończony Olivia Prime, projektujemy kolejny budynek, tym razem nieco mniejszy, położony bezpośrednio przy Alei Grunwaldzkiej – wyjaśnia Maciej Kotarski, dyrektor działu komercjalizacji Olivia Business Centre. I dodaje: - Komercjalizacja Olivii ma 3 aspekty: przedłużanie istniejących umów, zdobywanie nowych najemców, wypełnianie nowych, pustych jeszcze budynków. W pandemii znacznie spowolniły się procesy wypełniania nowych budynków, dotyczy to także Olivii.

Po drugiej stronie ulicy działa kompleks Alchemia wybudowany przez spółkę Torus, którego powierzchnia wynosi 122 tys. m kw.,  z czego biurowa to 112 tys. Deweloper sprzedawał go etapami do różnych funduszy inwestycyjnych, a łączna wartość wszystkich transakcji wyniosła ponad 1,3 mld zł.

Tuż obok Alchemii powstał biurowiec Wave o powierzchni 24,8 tys. m budowany przez firmę Skanska. Obiekt jest w trakcie komercjalizacji.

- Na ten moment mamy już kilku najemców pracujących w budynku – m.in. firmę farmaceutyczną Leo Pharma i biura coworkingowe Spaces – mówi Agnieszka Krawczyk – Rogowska - dyrektor ds. wynajmu w spółce biurowej Skanska. - Wkrótce otworzy się placówka medyczna Luxmed oraz sklep Żabka. Rozmawiamy z kolejnymi potencjalnymi najemcami, możemy jedynie zdradzić, że część rozmów jest już na zaawansowanym etapie 

Deweloper planuje postawienie obok drugiego biurowca. Wg wstępnych informacji łącznie mają dysponować powierzchnią 48 tys. m. Z kolei przy ul. Droszyńskiego, w pobliżu stacji SKM Oliwa, Torus kończy budowę biurowca Format o powierzchni 16 tys. m.

W pobliskim Wrzeszczu największa koncentracja jest na Garnizonie wybudowanym przez dewelopera Hossa S.A. W latach 2016 - 2021 powstał tam zespół budynków usługowo - biurowych: Gato, Hiro, Yoko, Omega i Gamma. Łączna powierzchnia biurowa jaką dysponują przekracza 30 tys. m kw. Najnowszym biurowcem jest Gato, który został oddany do użytku w tym roku. Z kolei przy al. Grunwaldzkiej Torus prowadzi zaawansowane prace przy inwestycji Officyna.

Lotniskowa niewiadoma

Ważnym miejscem na biurowej mapie Trójmiasta mają stać się tereny wokół gdańskiego lotniska. Już teraz przy ul. Słowackiego działa campus Intela złożony z pięciu budynków. W tym roku zapowiedziano budowę szóstego o nazwie IGK6, a w którym powstaną kolejne laboratoria koncernu. Budynek o powierzchni 27,4 tys. m kw. ma być gotowy w 2023 roku. Jak informuje Intel, w nowym biurze do dyspozycji pracowników zostanie oddanych 900 miejsc parkingowych, w tym 40 stacji ładowania samochodów elektrycznych.

Niedaleko przy ulicy Azymutalnej działa BCB Business Park. Budowa pierwszego budynku zakończyła się w 2015 roku, a kolejnego na przełomie 2017 i 2018. Ich łączna powierzchnia to 20 tys. m kw. Zgodnie z pierwotnym planem kompleks miał składać się z pięciu budynków o łącznej powierzchni 45 tys. m., centrum usług towarzyszących i hotelu. Plany jednak uległy zmianie i właściciel ogłosił budowę znacznie większego kompleksu o powierzchni 90 tys. m. na który miało składać się 6 budynków tej samej wielkości i 6 BTS („build-to-suit”, zaprojektowanych i wybudowanych pod konkretne potrzeby najemców), każdy o powierzchni około 5 tys. m. Dodatkowo miało być pięć budynków usługowo – handlowych, jeden logistyczno – magazynowy oraz zaplecze rekreacyjno – sportowe. Teraz wiadomo, że i te plany uległy zmianie.

- Inwestor na bieżąco śledzi sytuację na rynku biurowym oraz plany rozwojowe obecnych najemców, dostosowując tym samym tempo inwestycji do rzeczywistego zapotrzebowania. Również koncepcja stale ewoluuje, w efekcie czego w obrębie biznes parku oprócz biurowców powstaną również hotele oraz inwestycja logistyczno-magazynowa – mówi Michał Zaraś, Leasing Director BCB.

To oznacza, że na jednej z działek pod budynek biurowy powstaną hotele, a w miejscu planowanych budynków BTS inwestycja logistyczno – magazynowa.

- Rozpoczęcie budowy uzależnione jest od kilku czynników, przede wszystkim od rozwoju obecnej sytuacji, która wpływa bezpośrednio na decyzje nasze i naszych najemców – wyjaśnia Michał Zaraś.

Swój kompleks składający się z siedmiu biurowców o łącznej powierzchni 120 tys. m, w tym 100 tys. powierzchni biurowej buduje także Port Lotniczy Gdańsk. Powstał już pierwszy budynek – Alpha. Ma sześć pięter i dwie kondygnacje podziemne. Powierzchnia najmu wynosi 8,5 tys. m kw. Koszt budowy wyniósł 66 mln zł netto. Przedsięwzięcie jest finansowane z obligacji emitowanych przez Port Lotniczy Gdańsk przy udziale Banku Pekao S.A. i ze środków własnych spółki. 

- Obecnie przygotowujemy się do procedur odbiorowych i niedługo wchodzić będziemy w fazę komercjalizacji. Pandemia nie wpłynęła na założenia planów budowy kompleksu, czyli budowę kolejnych budynków w miarę stopnia komercjalizacji poprzednich – mówi Agnieszka Michałjow, rzecznik prasowy portu.

Latem budynek ma zostać oddany do użytku. Kolejnym ma być Bravo. Nie wiadomo jednak kiedy ruszy budowa, ani jaki będzie model finansowy.

- Poinformujemy w stosownym momencie – odpowiada Agnieszka Michajłow.

AirPort CityTo wyjątkowy projekt na trójmiejskim rynku ze względu na strukturę właścicielską. Pośrednio jego właścicielem są samorządy – Miasto Gdańsk i Woj. Pomorskie, które wspólnie są większościowymi udziałowcami lotniska. 

W Gdyni rządzi Redłowo

Znacznie mniejszym od Gdańska zapleczem biurowym dysponuje Gdynia. Wg danych Colliers na koniec 2020 roku aż 78% powierzchni biurowej Trójmiasta było w Gdańsku, 4% w Sopocie i tylko 18% w Gdyni. I choć Gdańsk nie zwalnia tempa to być może proporcje uda się nieznacznie poprawić na korzyść Gdyni, dzięki kilku sporym inwestycjom. 

W 2015 roku w sąsiedztwie Skweru Kościuszki deweloper Vastint Poland postawił kompleks Waterfront, w którym znalazło się 10 tys. m powierzchni biurowej. W maju tego roku rozpoczął budowę Waterfront II.

- To blisko 14,5 tys. m kw. biur w tej fazie projektu w dwóch budynkach oraz dwa budynki mieszkalne z 126 apartamentami – podaje parametry obiektu Maciej Kandybowicz, leasing manager Vastint Poland. - W kolejnej, trzeciej fazie powstaną dwa budynki hotelowe, jeden biurowiec na około 4 tys. m kw., budynek kina z usługami i biurami oraz pawilon kulturalny. W całym kompleksie powstanie ok. 22 tys. m kw. biur.

Pierwsze powierzchnie biurowe powinny być przekazywane najemcom w 4 kwartale 2023 roku.

Vastint buduje także 6 piętrowy biurowiec K2 na rogu ulic Kieleckiej i Bydgoskiej. Zakończenie jego budowy zaplanowano na czerwiec 2022 roku.

Największym kompleksem Gdyni jest 3T Office Park, którego budowa zakończyła się w tym roku. W Redłowie stanęły 3 wieże (skrajne o wysokości 39 m i środkowa o wysokości 50m). Łączna powierzchnia kompleksu to 54,9 tys. m, a wynajmu 38,5 tys.

Z kolei Office Park przy Łużyckiej 6 dysponuje powierzchnią 42 tys. m, z czego 22,5 tys. to powierzchnia biurowa. Tuż obok niego pod adresem Łużycka 8 działa Tensor Office Park o powierzchni 20 082 m kw.

 

Daniel Draga

wiceprezes zarządu Cavatina Holding S.A.

Patrząc na kwartalne wyniki rynku biurowego w regionach widać, że Trójmiasto jest wciąż na wysokich obrotach. Chociaż podaż powierzchni biurowej przekracza już tu znacznie 900 tys. mkw., to wciąż jest zapotrzebowanie na więcej. W pierwszym półroczu br. najemcy na rynkach regionalnych byli bardzo aktywni m.in. właśnie w Trójmieście. Popyt wyniósł tu ponad 72 tys. mkw., co stanowiło 27% powierzchni wynajętej w regionach w tych sześciu miesiącach. Nieco lepszy wynik poza Warszawą odnotowano jedynie w Krakowie.

Luiza Gruntkowska

prezes zarządu Inopa S.A

Oczywiście, pandemia wpłynęła na cały rynek, a tym samym na nieruchomości, w szczególności rynek biurowy. Wiele firm z dnia na dzień podjęło decyzję o pracy w trybie zdalnym. W szczególności zauważalne to było wśród międzynarodowych korporacji, które stanowią znaczącą część absorbcji powierzchni biurowych. Jednak widzimy, że ten trend się zmienia, firmy pracują nad ciekawymi rozwiązaniami, które pozwolą pracownikom czuć się zarówno komfortowo, jak i pozostać w kontakcie ze swoimi współpracownikami. Mamy świadomość, że wiele firm nie powróci do modelu pracy wyłącznie stacjonarnej, a skieruje się głównie w stronę rozwiązań hybrydowych. Nie oznacza to jednak, że biura nie będą już potrzebne. Wręcz przeciwnie, będą stanowiły miejsce spotkań, pracy kreatywnej, integracji zespołów. Rozumieją to managerowie, wiedząc, że nie każde spotkanie w formie online jest efektywne i sprzyja rozwijaniu więzi między pracownikami. 

Do tego potrzebne będą przestronne, ciekawie zaaranżowane i przyjazne powierzchnie, ułatwiające komunikację i integrację.

Sławomir Gajewski

 prezes zarządu Torus Sp. z o.o.

Niewątpliwie ostatnie kilkanaście miesięcy to okres wyraźnego obniżenia nowego popytu na powierzchnię biurową - chodzi zarówno o nowych inwestorów, czyli firmy, które wchodzą dopiero na nasz rynek, jak i relokacje w obrębie Trójmiasta. Część z firm, choć relatywnie niewielka, zdecydowała się na podnajem części swojej powierzchni biurowej, co spowodowało zwiększenie jej podaży na rynku. Patrząc bardziej globalnie - choć będzie to miało wpływ także na nasz rynek - pandemia wywoła kolejną falę szukania oszczędności na świecie. Jest to jednak dobra wiadomość dla Polski, bo kryzys zawsze windował naszą pozycję. Dzisiaj deweloperzy ostrożnie podchodzą do nowych inwestycji biurowych, dlatego za dwa, trzy lata możemy się spotkać z bardzo dużym popytem, za którym ciężko będzie nadążyć.