Tracisz ostrość widzenia? Kolory nie są już tak intensywne jak kiedyś? Przedmioty wydają Ci się zniekształcone? Jeśli zaobserwujesz u siebie lub u bliskich takie objawy, natychmiast udaj się do okulisty, bo prawdopodobnie chorujesz na AMD – zwyrodnienie plamki związane z wiekiem. O tym jak groźna jest to choroba i jak ją leczyć rozmawiamy z lek. med. Agnieszka Staniewicz - Panasik, kierownik poradni Centrum Medycznego OKO w Gdyni. 

Co to jest zwyrodnienie plamki żółtej i dlaczego choroba jest tak poważna?

Plamka żółta znajduje się w centralnej części siatkówki i odpowiada za ostre widzenie, dostrzeganie barw i szczegółów. W tym miejscu koncentrują się fotoreceptory (komórki światłoczułe). AMD to zwyrodnienie plamki związane z wiekiem, czyli schorzenie, które powoduje uszkodzenie receptorów, a co za tym idzie pogorszenie widzenia. Stopniowo coraz trudniej czytać, prowadzić samochód, czy w zaawansowanym stadium, ukroić kromkę chleba. Najczęściej choroba rozwija się najpierw w jednym oku.

Czy choroba grozi ślepotą?

Nie, osoby chorujące na AMD zachowują widzenie obwodowe, ale w centrum pola widzenia pojawia się czarna plama, która uniemożliwia widzenie, np. twarzy najbliższych osób. Zaburzenie widzenia centralnego znacznie ogranicza, a nawet uniemożliwia samodzielne funkcjonowanie.

Są dwie postacie choroby, sucha i mokra. Czym się one różnią od siebie?

W większości przypadków mamy do czynienia z postacią suchą, która rozwija się powoli i długo. Dotyczy starszych chorych, po 70 roku życia. W tym przypadku dochodzi do obumierania i zaniku fotoreceptorów, a pogarszanie się widzenia jest stopniowe. Postać wilgotna, czyli wysiękowa występuje rzadziej, ale u młodszych chorych po 50 roku życia i objawia się nagłym pogorszeniem widzenia. W tym przypadku dochodzi do tworzenia się nieprawidłowych naczyń, które łatwo ulegają uszkodzeniu powodując obrzęk siatkówki, czy wylew krwi w obszarze plamki.

Jakie jest leczenie AMD?

W przypadku postaci suchej stosujemy suplementy diety głównie zawierające luteinę i zeaksantynę, zalecamy zdrowy tryb życia i okresowe kontrole u okulisty. W przypadku postaci wilgotnej stosujemy iniekcje doszklistkowe leków anty-VEGF, które niszczą nieprawidłowe naczynia i powodują wchłonięcie się wysięków i wylewów. Ten rodzaj terapii wykonujemy w Centrum Medycznym OKO. 

Czy można zapobiec pojawieniu się tej choroby?

Etiologia AMD jest wieloczynnikowa. Udowodniono, że palenie papierosów zwiększa ryzyko zachorowania, podobnie jak podeszły wiek, czy predyspozycje genetyczne (wystąpienie choroby u rodziców czy rodzeństwa). Opracowano specjalny formularz dostępny w naszej poradni, dla rodzin osób chorych na AMD, który pozwala ocenić stopień ryzyka wystąpienia choroby u ich rodzeństwa czy dzieci. Dlatego bardzo ważne są regularne wizyty okulistyczne. Prawidłowe odżywianie (antyoksydanty, luteina, omega 3 ), dbanie o właściwą masę ciała i regularny wysiłek fizyczny znacznie spowalnia wystąpienie choroby. Zalecenia są dobierane indywidualnie do potrzeb pacjenta.

Centrum Medyczne OKO Gdynia, ul. Śląska 35-37 Poradnia NFZ: tel. 58 350 89 07. Poradnia prywatna: tel. 58 352 00 58 www.nzoz-oko.pl

Lek. med. Agnieszka Staniewicz – Panasik, z-ca ordynatora oddziału okulistycznego Szpitala Specjalistycznego w Starogardzie Gdańskim, kierownik Przychodni Okulistycznej w Starogardzie Gdańskim oraz kierownik Poradni NZOZ-OKO