Wraz ze zmianą ustroju gospodarczego w Polsce oraz bardzo dynamicznym rozwojem przedsiębiorstw, na rynku pojawiły się nowe instrumenty finansowe zapewniające im pozyskiwanie środków na finansowanie działalności. Obecnie firmy oprócz klasycznego kredytu bankowego mogą wykorzystywać również inne źródła finansowania, wśród których na pierwszym miejscu należy wymienić faktoring.

W najszerszym pojęciu faktoring jest formą zasilania środkami pieniężnymi przedsiębiorstwa, polegającą na finansowaniu przez faktora (firma faktoringowa, bank) kredytu kupieckiego udzielanego przez dostawcę jego kontrahentom, a także szeroko pojętym administrowaniu wierzytelnościami (m.in. monitorowaniu przebiegu spłat, inkasowaniu i rozliczaniu).

Co to jest faktoring?

Finansowanie to jest oparte o wykup wierzytelności, jakie dostawca posiada wobec swych kontrahentów, powstałych w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, przed terminem ich wymagalności. Firmy sprzedające różnego rodzaju towary w większości wypadków ustalają termin zapłaty za towar. Jest to formalnie czas, w którym firma powinna zanotować wpływ gotówki za towar. Jednakże w praktyce najczęściej bywa tak, że należność nie wpływa w terminie i w tym momencie sprzedawca zostaje z zobowiązaniem zapłaty za wystawioną fakturę, nie posiadając jednocześnie gotówki.

Oferta faktoringu jest skierowana głównie do dużych przedsiębiorstw, które posiadają wielu kontrahentów, z którymi przeprowadzają wielokanałowe transakcje. Uważa się, że dla takich firm wygodniej jest podpisać umowę faktoringu i skoncentrować się na rozwoju strategicznym firmy, a nie na ściąganiu zaległych należności. Zazwyczaj firmy, które mają problem z płynnością finansową ratują się kredytem obrotowym. Na własne ryzyko pożyczają niezbędne do dalszej działalności pieniądze z banku, które oddadzą, gdy kontrahenci spłacą wierzytelności. Świadome zarządzanie płynnością finansową powinno być standardem w każdej firmie.

Faktoring a płynność finansowa

Firmy sięgają po faktoring w ostateczności, choć wielu problemów z płynnością finansową mogłyby uniknąć, gdyby z tej usługi skorzystały wcześniej. Dzięki faktoringowi przedsiębiorcy mogą oferować odbiorcom swoich towarów albo usług lepsze warunki płatności, a dostawcom płacić przed terminem, co poprawia ich przewagę konkurencyjną i pozwala korzystać z rabatów. Dodatkowo dla eksporterów i importerów faktoring minimalizuje ryzyko kursowe. Pełni też rolę mediatora w opóźnionych transakcjach. Jak przekonują eksperci Polskiego Związku Faktorów, często sama obecność trzeciego podmiotu między wierzycielem, a dłużnikiem przyspiesza spłatę długu.

Stosowany jako stały element strategii finansowej w przedsiębiorstwie pozwala na pozbycie się tzw. luki finansowej, która jest zjawiskiem coraz powszechniej występującym w przedsiębiorstwach zmuszonych przez rynek do wydłużania terminów płatności swoim kontrahentom. Mimo, że faktoring nie jest lekiem, który rozwiązuje problemy z nierzetelnymi płatnikami, ale ma parę zalet.

Zalety faktoringu

Najważniejszą wartością dodaną poza finansowaniem, są tu dodatkowe usługi: inkaso, monitoring i ewentualnie przejęcie ryzyka niewypłacalności dłużnika. Zasadniczo obsługa inkaso przez bank powoduje, że dłużnik jest zdyscyplinowany i terminowo obsługuje swoje płatności. I na koniec rzecz niebagatelna. Mianowicie reputacja. W czasach, gdy opóźnianie płatności stało się normą, warto skorzystać z faktoringu i poprzez rzetelność w obrocie handlowym zdobyć przewagę konkurencyjną. A gdy już menedżer podejmie decyzję o oparciu części działalności na tej formie finansowania, warto zdecydować się na factoring bezwarunkowy, gdzie faktor przejmuje pełne ryzyko niewypłacalności dłużnika.

Posłużenie się faktoringiem sprawia, że przedsiębiorca może otrzymać należną mu kwotę (pomniejszoną o prowizję dla faktora), jeszcze zanim stanie się ona wymagalna. Dodatkowo, faktoring ułatwia zarządzanie całym portfelem należności, co minimalizuje ryzyko strat z tytułu niespłaconych faktur. Dostawca bądź usługodawca może przeznaczyć należności pozyskane wcześniej od faktora na dalszą działalność gospodarczą, co przyczynia się do zwiększenia wartości jego aktywów i w założeniu powinno rekompensować wysokość prowizji, którą uiścił faktorowi.

W konsekwencji faktoring może być z powodzeniem wykorzystywany jako narzędzie wspomagające finansowanie przedsiębiorstwa w okresach osłabienia koniunktury, czy też zaostrzenia polityki kredytowej prowadzonej przez banki, spowodowanej ogólną sytuacją ekonomiczną.